Có lần tôi đã từng viết rằng chuyến đi Palawan là chuyện
tôi hài lòng nhất trong cuộc đời tôi. Tiền bạc không phải là tất cả, phần thưởng
tinh thần tuy không nắm được trong tay, nhưng còn mãi trong tâm hồn. Theo tôi, đó
là phần thưởng quý giá nhất và nó thuộc về tôi, trong khi những thứ khác cứ từ
từ biến mất.
Tôi đã tìm lại được tình đồng hương, giữa những người sống cận kề nhau, trong một cộng đồng. Tôi đã tìm lại được tình người từ những kẻ không thân thích, khi họ sẵn sàng hiến máu cứu người lâm nạn. Tôi tìm lại được tình người từ những em bé dành cho tôi, tuy có em người Phi không nói được tiếng Việt, hay có em người Việt đòi cha mẹ đưa đến thăm tôi, hay có em bất chấp rào cản giữa chúng tôi, để được đến ôm tôi cho thỏa lòng mong nhớ. Tôi cảm kích tình người từ những người bản địa, siết tay nhau để giúp hình thành Làng Việt Nam; chia sẻ với chúng tôi một niềm mong ước: tình giao hảo giữa hai dân tộc Việt Phi mãi mãi trường tồn.
Tôi đã trưởng thành hơn sau chuyến đi Palawan. Tôi vẫn
biết việc đời thường có nhiều cách để giải quyết khác nhau: không có cách nào
hoàn hảo tuyệt đối, mình chỉ theo lối suy nghĩ chủ quan và tìm giải pháp tốt nhất
cho hiện tại và trong tương lai gần. Ai cũng biết phần lớn người tị nạn mong muốn
được định cư ở 1 quốc gia thứ ba; 1 số khác đã chọn Philippines làm nơi họ có
thể gọi là quê hương thứ hai. Bằng cách nào đi nữa, tất cả cũng như chiếc lá đã
lìa cành, bay theo gió, không còn cơ hội nào để trở lại dính liền vào cây mẹ như
ngày xưa.
Giờ đây, Làng Việt Nam chỉ còn là chứng tích của một
thời mà nhiều người đã góp công, tạo nên nơi ăn chốn ở cho những người bị chủ đất
đuổi đi. Họ đã dùng công sức của họ để tạo nên 1 chỗ mà họ tự hào là Làng Tôi.
Làng Việt Nam vẫn còn đó, mặc dầu nhiều người trú ngụ nơi đây trước đó, đã bỏ đi.
Có người lại quay về ghé thăm làng cũ. Có nhiều du khách ghé thăm Làng, tò mò
muốn biết Làng như thế nào mà nhiều người đã từng ca tụng. Họ có thể chính mắt nhìn
thấy cảnh điêu tàn của Làng hiện nay và họ cũng có thể nhìn thấy hình ảnh của Làng
trong những ngày xưa cũ trên Internet.
Hơn 25 năm qua, tất cả đều đã đổi thay, như tấm không ảnh
của trại PFAC chụp năm 2016 trong Phụ Lục 3. Những gì
còn lại, chỉ là những gì còn đọng lại trong tâm thức mà thôi.
Phiên bản PDF
Phiên bản Flipbook
English version PDF
English version Flipbook
