Trong những năm gần đây, con người đã tiếp tục chế tạo động vật nhân tạo mà 100 năm trước chưa hề có; mong rằng sẽ có ngày con người đuổi kịp tạo hóa. Thông tin công nghệ tiếp tục loan tin về những thành công trong lãnh vực chế tạo côn trùng nhân tạo: bướm, chuồn chuồn, châu chấu …, thú vật nhân tạo: khỉ, ngựa, trăn …, chim cò, cá mập, từ con ruồi nhân tạo nhỏ chưa đầy móng tay của con người, đến con voi nhân tạo khổng lồ nặng 107,000 lbs!
Nhiều người cũng đã chú ý đến chú chó nhân tạo, làm “người dẫn đường” cho người mù, như trong hình bên dưới. Nhưng, đây không phải là 1 ứng dụng thực tiễn của chú chó này, vì vài năm
trước đây (năm 2020), người mù đã có thể sử dụng chiếc gậy thông minh WeWalk Smart Cane
để dò đường, để tự mình đi xe buýt, hay để biết đường đi đến nơi họ muốn đến, …
Đến năm 2025, chiếc gậy này được cải tiến thành WeWalk Smart Cane 2, với
nhiều ứng dụng AI, thí dụ như ChatGPT AI assistant. So với chú chó dẫn đường,
chiếc gậy thông minh không cồng kềnh, dễ thu xếp, và tốn ít năng lượng hơn. (Sẵn
dịp nói đến chuyện người mù, ít người biết đến việc con người đã chế được cặp kính
để giúp người mù “thấy” như người sáng mắt, thậm chí còn có thể giúp người mù làm
việc như 1 người kỹ
sư viết phần mềm thông thạo trong công nghệ thông tin!) Mời bạn xem 1 video
clip vui về chú chó nhân tạo
so tài với các cô, chú chó thật.
Song song với các robots kể trên, người ta đặc biệt quan tâm đến các robot có thể làm việc như con người, trông giống như con người và gần đây hơn, biết nói chuyện và suy nghĩ như con người. Trong tiếng Anh, nhiều người thường nhầm lẫn robot, với android và cyborg. Trong tiếng Việt, người ta vẩn giữ nguyên 3 từ robot, android và cyborg như trong tiếng Anh. Căn cứ theo What Is The Difference Between Robots, Androids and Cyborgs, thì
· android là người máy có hình hài giống như người thật, có thể giao tiếp với con người và có thể làm việc như robot;
· cyborg là 1 sản phẩm cơ điện dùng để thay thế những mất mát trên cơ thể của con người, thí dụ như tay giả, chân giả mà người sử dụng có thể điều khiển y hệt như tay, chân thật của mình.
Theo thiển ý của người viết, android thú vị hơn ở chỗ nó vừa là robot, vừa có tay chân cử động được như người, và vừa trông giống như người thật.
|
|
|
|
|
DOF là 1 danh từ dùng trong Vật Lý, dùng để chỉ cách di chuyển 1 vật thể, thí dụ như chuyển động thẳng (translational motion): lên/xuống, ngang, dọc, hay chuyển động quay (rotational motion): ngước lên/xuống (pitch), quay trái/phải (yaw), quay vòng (roll). Trong trường hợp của bàn tay, mỗi chỗ giao nối của 2 khớp xương là chỗ có DOF. Trong bàn tay của con người, cơ bắp (muscle) giúp các khớp xương cử động; và trong bàn tay robot, thông thường người ta dùng dây nối liền khớp xương với 1 motor điện để điều khiển cử động của khớp xương. Nếu tò mò muốn biết thêm về cánh tay trong humanoid robot, mời bạn xem Humanoid Robots - Robotic Hands Part 1 và Humanoid Robots - Robotic Hands Part 2.
Sau khi thành công với cánh tay robot, người ta gắn thêm chân vào cánh tay để có thể sử dụng cánh tay ở nhiều nơi khác nhau. Chân có thể là bánh xe như trong Open Wheels (2 bánh xe), Justin robot (4 bánh xe), BEAR robot (bánh xe tăng), hay là chân để robot có thể bước đi như trong MIT humanoid robot.
|
|
|
|
Có người vì tò mò mà đã tự mình design và chế tạo đầu của
humanoid robot, thí dụ như trong My
New Robotic Head Design is Legally Confusing, 3D
Printing a Robotic Head, Silicone
Skin and 3D Printing: Creating an Expressive Animatronic Head. Dưới đây là
hình đầu của 1 humanoid robot nữ, trước và sau khi lột lớp “da
mặt”.
|
|
|
Trong khuôn khổ nhỏ bé của bài viết, chúng tôi không thể bàn
về cách chế tạo và cách điều khiển của humanoid robot, vì vấn đề này quá rộng lớn.
Nếu thấy hứng thú với những biến chuyển gần đây, bạn có thể xem:
·
$8,000
Open-Source HUMANOID Robot STUNS OpenAI & NVIDIA!
·
An
Introduction to Building Humanoid Robots | NVIDIA GTC 2025
·
First
Humanoid Robot SHIPPED! Foundation Robotics SHOCKS Industry!
·
NVIDIA
CEO's Huge Humanoid Robot Predictions (Jensen Huang) …
|
Còn có 1 loại hình robot mà người xem dễ nhận ra ngay là loại hình do AI thiết kế (AI generated) như trong hình bên trái và bên phải. Mời bạn xem thêm Humanoid Diaries.
Nếu bạn đã từng sử dụng ChatGPT, thì chắc chắn bạn sẽ hứng thú hơn với loại humanoid robot có gắn thêm ChatGPT. Mời bạn nghe Nvidia CEO Jensen Huang nói chuyện về tương lai của Humanoid Robot với AI. Nếu quan tâm đến tin tức mới nhất năm 2025 vể humanoid robots, mời bạn xem: |
Thay lời kết
Những tiến trình gần đây như vũ bão trong công nghệ robot và AI đã làm nhiều người phải bận tâm về giá trị và chỗ đứng của con người trong
trái đất. Xưa nay, tạo hóa tạo ra sinh vật có đực, có cái; có nam, có nữ, để giao
phối và sinh sản để bảo tồn nòi giống. Vì vậy mà mọi người sinh ra đều có cha,
có mẹ, có 1 mối giây thiêng liêng ràng buộc cha, mẹ, với con cái. Bây giờ, con
người chế tạo robot giống như người, nên cha (hay mẹ?) của robot không giống
robot, và không có tình cảm gắn liền giữa robot với con người (biết đâu có ngày
robot và con người sẽ có tình cảm với nhau?).
Người ta đang cải tạo robot để đưa trí tuệ vào robot, khiến
cho robot mỗi ngày 1 thông minh hơn. Người ta đang sản xuất càng ngày càng nhiều
robot hơn, cả nam lẫn nữ, để giúp con người đỡ phải làm việc nhọc nhằn như xưa,
và robot còn giúp cải tiến việc làm của con người. Con người càng ngày lại càng ít sinh sản
hơn, hoặc vì cảm thấy việc sinh và nuôi con là 1 gánh nặng cho mình, hoặc vì không thích thú đến việc bảo vệ nòi giống nữa. Con người rồi sẽ phải sống chung với
(người anh/chị/em) robot thông minh; ai sẽ hơn ai? ai sẽ khởi động chiến tranh
để diệt chủng đối thủ của mình? Biết đâu chuyện người máy chống lại người thật,
tương tự như trong phim 2001: A Space
Odyssey rồi sẽ xảy ra! Nói chi đâu xa, mấy lúc gần đây, người ta đã chứng
kiến cảnh robot
tấn công con người.
Như trong khoa học viễn tưởng, biết đâu có ngày trái đất sẽ không còn loài người nữa, mà chỉ còn robot. Bây giờ người ta đã lo ngại khi thấy robot nói chuyện với nhau bằng 1 ngôn ngữ mà loài người không hiểu được. Người ta lo ngại rằng có ngày robot sẽ rất thông minh; tự mình làm chủ mình và robot sẽ chế tạo robot. Nếu chuyện này xảy ra thật, thì ngày đó chắc cũng còn rất xa; bạn chưa cần bận tâm.
